0-1 yaş çocuklara verilecek yiyeceklerin hazırlanması yetişkinler için hazırlanan yiyeceklerden farklılık gösterir.
Bu farklılıklar :
- Yeni doğan bebeklerin emme ve yutma refleksi daha fazladır. Ancak altıncı aydan sonra besinleri ağzından çevirerek kısmen çiğner.
- Esas çiğneme dişlerin çıkmasından sonra yani, 1 yaşından sonra başlar. Bu nedenlerle ilk bir yaşına kadar besinler, sulu, ezilerek, yumuşak şekilde verilir.
- 1 yaşından sonrada kemikli, büyük parçalı etler, kızartma, kavurma türü ve acılı besinler verilmez.
- Sindirim sistemi enzimleri bazı besinlerin sindirimi için yeterli değildir. Özellikle unlu besinlerin sindirimi dördüncü aydan sonra başlar ve yaşına kadar giderek normale ulaşır. Bu nedenle unlu besinler dördüncü aydan sonra verilmelidir.
- Yağ sindirimi normal olmakla birlikte fazla yağlı yiyecekler çocukların ishal olmasına sebep olur. İshal yağdan eriyen vitaminlerin kullanılmasını engeller.
- Fazla şeker ve şekerli besinler de ishale neden olduğu gibi, dişlerin sağlığı için de önemlidir.
Besin Grubu | Günlük Miktar | |
1 – 2 yaş | 3 – 6 yaş | |
1-Süt ve ürünleri -Kemik gelişimi ve sağlığı için gerekli kalsiyumun en iyi kaynağı | 500ml | 500ml süt veya yoğurt |
25 gr. peynir 100 gr. süt yerine geçer. | ||
2-Et, tavuk, balık, yumurta, kurubaklagil, fındık vb. – Protein, demir,çinko ve bazı B vitaminlerinden zengin. Kurubaklagil, fındık, fıstık gibi yiyeceklerde E vitamini ve magnezyum, yumurtada A vitamini var. | 60-70 gr | 90-100 gr |
1 adet yumurta , 1 kaşık kıyma veya küçük parça et, balık eti, tavuk, 3-4 kaşık kurubaklagilli bir yemek. | ||
3-Taze sebze ve meyveler – Havuç ve yeşil yapraklı sebzeler A vitamininden, portakal, mandalina vb. meyveler ile yeşil yapraklı sebzeler, çilek, domates, kivi C vitamininden zengin olup taze sebze ve meyveler E vitamini, folat ve riboflvinden de zengindir | 250 gr | 300 gr |
4-5 kaşık pişmiş yemek veya salata, büyüklüğüne göre 2-3 adet meyve, (turunçgil, domates, şeftali, elma vb.) | ||
4-Tahıllar – Ekmek, bisküvi vb. – Pirinç, bulgur, makarna, un, Enerji kaynağı, biraz protein ve bazı B vitaminleri sağlar, bulgur en değerli olanıdır.
| 40 – 50 gr | 50 – 100 gr |
1-2 dilim ekmek, 4-6 kaşık pilav veya makarna, dolma ve yemek, kek, kurabiye içinde.
| ||
Çocuk besinlerini 3 esas 1-2 ara öğünde almalıdır. 3 ana öğünde 4 gruptaki besinlerden biri yer almalıdır. Her gruptan besin bulunursa çocuk iyot ve D vitamini dışındaki vitamin ve mineralleri yeterince alabilir. Çocuk uygun aylarda güneşten yararlandırılmalı kışında D vitamini verilmelidir. Yemeklerde iyotlu tuz kullanılmalıdır. |
1-2 yaş çocukları için yemek listesi örneği | |
Sabah : 1 adet yumurta, yarım dilim ekmek, 1 küçük bardak süt, bir fincan portakal ve domates suyu Öğle : 1 kepçe kıymalı sebze yemeği, 2-3 kaşık yoğurt, 1 ince dilim ekmek İkindi : 1 küçük bardak süt, bir dilim kek Akşam : 1 kepçe mercimek-bulgur karışımı koyu çorba veya pilav, 2-3 kaşık yoğurt, 1-2 adet meyve veya meyve suyu, 1 ince dilim ekmek Yatarken: 1 bardak süt
| |
3-6 yaş okul öncesi yaş grubu çocuklar için yemek listesi örnekleri | |
1. Gün Sabah : Süt (bir küçük bardak), 1 adet yumurta, 1 ince dilim ekmek, 1 küçük portakal veya suyu Öğle : Tepsi köfte, patates, havuç veya bezelye garnitürlü, ayran İkindi : Meyve Akşam : Kıymalı sebze yemeği, yoğurt | |
2. Gün Sabah : Süt, 1 kibrit kutusu kadar peynir, 1 ince dilim ekmek, 1 küçük portakal Öğle : Yumurtalı sebze yemeği, bulgur pilavı, cacık İkindi : Ayran Akşam : Orman kebabı (küçük parça et, patates, havuç veya kabak), meyve | |
3. Gün Sabah : Süt, tahin-pekmez, 1 dilim ekmek, 1 küçük portakal Öğle : Yumurtalı-peynirli makarna, salata veya söğüş sebze İkindi : Meyve Akşam : Küçük parça etli sebze yemeği, pilav, cacık | |
4. Gün Sabah : Süt, 1 adet yumurta, haşlanmış patates Öğle : Kemiksiz küçük parça tavuk-pilavlı,cacık İkindi : Meyve Akşam : Kırmızı mercimek çorbası, yumurtalı patates salatası | |
5. Gün Sabah : Süt, tahin-pekmez, 1 dilim ekmek, 1 adet portakal Öğle : Kıymalı soslu makarna, yoğurt İkindi : 1 salatalık veya meyve, bir küçük poğaça Akşam : Küçük parça etli nohut yahnisi, bulgur pilavı, cacık | |
6. Gün Sabah : Süt, bir küçük ekmek üzerine peynir, 1 adet portakal Öğle : Küçük parça etli sebze yemeği, sütlaç İkindi : Limonata veya ayran, bir küçük dilim börek Akşam : Yayla çorba, zeytinyağlı sebze yemeği, meyve | |
7. Gün Sabah : Süt, 1 adet yumurtai haşlanmış patates, domates Öğle : Kıymalı sebze, zeytinyağlı dolma veya sarma, yoğurt İkindi : Aşure Akşam : Sulu köfte, börek, salata | |
8. Gün Sabah : Süt, tahin-pekmez, 1 dilim ekmek, 1 adet portakal Öğle : Omlet, zeytinyağlı taze sebze yemeği, meyve İkindi : Limonata, 1 küçük dilim kek Akşam :Balık ızgara veya buğulama, patates sote salata | |
Not:Yemeklerle birlikte 50 gram (ince bir dilim ekmek) ekmek verilir. |