Anne karnında bebeğim normal mi?
Gebelik, büyük bir mutluluk yanı sıra büyük kaygıları da beraberinde getirir. Bilinçli anne adayı kendisi ve anne karnındaki bebeği için izlem altında olmalıdır. Gebelik bir hastalık olmayıp olağan sosyal bir durum olduğuna göre pek çok teste gerek var mı? Doğum öncesi izlemlerde, anne adayı ve bebeğin sağlık durumu, bebeğin gelişimi, olası riskler belirlenir. Olabilecek riskli olaylarda bazı testler yapılarak erken tanı ile önlem alınır, anne ve bebeğin yaşamı kurtarılabilir. Amaç doğum öncesi ve sonrası dönemde, anne ve bebeği sağlıklı kılmaktır. Gebeliğin erken dönemlerinde (14. haftadan sonra) bebeğin kalp sesleri (ÇKS) Özel bir aletle dinlenebilir. (sonicaid) Daha sonraki dönemlerde (28. hafta) ise daha basit aygıtlarla ÇKS izlenebilir. Ultra sonografik inceleme, bebeğin anne karnında gelişiminin en iyi görülme şeklidir. Ortalama 16. Haftadan itibaren bu test yapılır. Özellikle yaşı 35 in üstünde ve ailesinde genetik hatalık olan gebelerde mutlaka yapılmalıdır. Gereğinde daha ileri incelemelerde istenebilir.
Gebeliğin erken dönemlerinde bol sıvı içerek mesave doldurulur, rahimin daha iyi görülmesi sağlanır. Karına üstten bir jel sürülerek ses dalgaları yayım ile karın üstünde dolaştırılan bir aletle, ekrandan görüntü alınır. Böylece 5 -10 dakikalık bir test ile ilk kez bebeğinizin fotoğrafını görmüş olursunuz. Bu test ile (ultrason) :
Her zaman bebeğin cinsiyeti kesin olarak belirlenemeyebilir.
Bebeğin baş çapı ve büyüklüğü ile gebelik haftası ve olası doğum tarihi saptanır.
Bebek ve eşin anne karnında yerleşim şekli görülür.
Çoğul gebelikler belirlenebilir.
Bebekte bazı anomaliler saptanabilir. Gebelikte başka özel testler ne zaman gereklidir?
Özellikle anne adayı 35, baba adayı 41 yaşın üzerinde ise
Anne adayında, nedeni saptanamayan düşükler oluyorsa
Ailede yada önceki çocuklarda kalıtımsal hastalıklar varsa Alfafeto protein testi yüksek çıkmışsa daha ileri testler yapılmalıdır.
Amniyosentez:
Gebeliğin 14-18 haftaları arasında bebeği çevreleyerek koruyan ve içinde hücrelerin bulunduğu amniyoz sıvısından ince bir iğne ile örnekler alınır. Ancak %0,5 – 1 arasında düşüğe yol açma riski vardır. Sonuç oldukça uzun sürede alınır. Bebekte ciddi bir sorun olduğu belirlenirse anne – baba adayına danışmanlık verilerek istenirse gebelik sonlandırılabilir.
Kordon Biyopsisi (Koryonik villüs) CVS
Koryon, anne karnında bebeği sararak zamanla placentaya dönüşen dokudur. Bebekle aynı genetik özellikleri taşır. Gebeliğin 6 – 8. haftasından başlayarak uygulanabilir. Rahim ağzından ucunda iğne olan ince bir sonda ile girilerek koryondan parça alınır. Bu işlem sırasında, fetus iğne ile temas etmez. Bu testin avantajı hücre örneklerinin hemen incelenerek bir gün içinde sonuç alınmasıdır. Anomali saptanması durumunda gebeliğin sonlandırılması işlemi daha çabuk olur. Ancak uygulama sonucu düşük riski, amniyosentezden fazladır.(% 2 – 4)
Alfa – Feto protein (AFP) testi
Gebeliğin 14 – 18. Haftaları arasında yapılan bu testte, gebe kadından alınan kan örneği yada amniyo sentez örneğinde, bebekten anne kan dolaşımına geçen bir madde (AFP) düzeyi ölçülür. Yüksek değerler, bir anomali ön belirtisi olarak düşünülebileceği gibi çoğul gebelik yada iri bebek kuşkusunu da gösterir. AFP yi yükselten fetal anomalilerin başında bebeğin belkemiği gelişiminde bir açıklık (spina bifida) gelir. Ultrasonla desteklenebilir. Gerekirse amniyo sentez yapılarak karar verilir.