1-Gebelik nasıl oluşur?

Kadınlar doğurganlık dönemi süresince bazı hormonlar salgılar ve ortalama her 28 günde bir (20-35 gün olabilir.) mentruasyon denilen aybaşı kanaması geçirirler. Bu kanama, uterus (Rahim, döl yatağı) duvarının kalınlaşması, kanlı bir besiyeri konumuna gelmesi ancak döllenme olmaması nedeni ile bu uterus iç zarının parçalanarak atılması nedeni ile oluşur. Kanamanın bitişinden ortalama 10 gün içinde yine bazı hormonlar (FHS) etkisi ile yumurtalıklarda olgunlaşan yumurta yola çıkar. (ovum), kanalları geçerek döl yatağına gelir. Bu günlerde cinsel birleşme olur, erkek tohum hücresi (sperm), ovuma ulaşırsa döllenme olur. Döllenmiş yumurta, gebelik için hazır durumda olan duvara yerleşerek beslenmeye başlar.

2-Gebeliğin ilk günlerinde aşırı uyku, baş dönmesi, halsizlik iştahsızlık, iç sıkıntısı gibi ne olduğunu anlayamadığım yakınmalarım oldu. Normal mi?

Gebeliğin erken dönemlerinde gebelik hormonlar adı verilen başka hormonlar salgılanır. Yukarıda belirtilen yakınmalara yol açan bu hormonlardır ve normaldir.

3-Başka gebe arkadaşlarımdan duyduğum aşermeler, aşırı bulantı – kusmaların bende hiç olmayışı normal mi?

Yukarıda söz edilen gebelik hormonlarının, değişik düzeyde ve etkide olmasının yanı sıra anne adayına ilişkin özellikler de yakınmaları farklı kılar. Bulantı – kusmalar, erken gebelikte çoğu anne adayında görülür. Genellikle sabahları yataktan kalkar kalkmaz başlayabilir. Yatakta fazla sıvı almaksızın yapılan hafif kahvaltı çoğu kez bu soruna çözüm getirebilir. Aşırı kusmalarda, hekim yönlendirmesi gerekebilir.

4-Menstruasyonun (ay başı kanaması) olmayışı kesin gebelik tanısı koydurur mu?

Hayır. Kanamanın olmayışı yanı sıra, memelerde dolgunluk, melanin adlı bir madde nedeni ile meme ucu çevresinde koyu renkli halkanın belirgenleşmesi, cinsel organların koyu renk alışı gebelik kuşkusu olarak değerlendirilir. Kesin tanı belirtileri değildir. Gebelik testlerinin olumsuz çıkması da gebelik kuşkusunu ortadan kaldırmaz. Bu testler gebelikte ortaya çıkan bir hormonun (HCG) idrarda olup olmadığını saptamaya dayalıdır. Değişik tür test örnekleri vardır. Ancak her testin özen gösterilmesi gereken değerlendirme noktaları bulunur. Bazı durumlarda yalancı pozitif sonuçlar verebilir yada ilk üç aydan sonra testler negatif sonuca dönebilir.

5-Gebeliğimin ilk üç ayında bile memelerden süt akması normal mi?

Gebeliğin ilk dönemlerinde irileşen, dolgunlaşan, dokunmakla gergin ve ağrılı duruma gelen memelerde daha sonra ağrı kaybolur. Ancak hemen ardından, hormonal etkilerle kolostrum adı verilen bir salgı başlar. Besi değeri ve koruyucu etkisi fazla olan bu salgı, doğumdan sonra bebeğin ilk besi kaynağı ve ilk aşısı olacaktır.

6-Gebelikte kansızlık ortaya çıkışı normal mi?

Gebeliğin ilk üç ayı içinde bile annenin kan hacmi hızla artar, daha dilue (sulu) bir durum alır. Anne, var olan demirini de anne karnındaki bebek lehine kullanır, plasental yol (eş) ile demir daha çok bebeğe geçer. Eğer dış kaynaklardan besin ile annenin aldığı demir yetersiz ise “demir eksikliği” ve kansızlık ortaya çıkabilir. Gebelik arası sık, fazla düşük, doğum yapmış, çoğul gebeliği olan yada kanamalı gebelerde daha fazla görülür. Genellikle koruyucu olarak besin yanı sıra demir ilaçları verilmesi anne ve bebek yönünden yarar sağlar.

7-Gebelik süresince kabızlık görülmesi normal mi?

Gebelikte hormonal etki ile barsak kasları gevşer, barsak hareketleri azalır. Öte yandan büyüyen bebeğin baskısı ile de barsaklar daha az çalışır. Sonuçta anne adayını rahatsız edecek bir kabızlık oluşabilir. Düzenli yürüyüşler yanı sıra bol sıvı ve bol sebze – meyve yenmesi yararlıdır. Kayısı, erik, üzüm gibi meyveler ve bol lifli sebzeler gün içinde mutlaka alınmalı, dışkılama gereksinimi olmasa bile günün belli bir diliminde (özellikle sabah)mutlaka düzenli tuvalete giderek alışkanlık kazanmalıdır. Kabızlığı önleyici ilaçları hekim bilgisi dışında almak doğru değildir. Bazen kabızlığın yoğunluğu hemoroidlere (basur)yol açabilir, ağrı ve kanamaya neden olabilir.

8-Gebelikte çok idrara çıkmak normal midir?

Gebeliğin ilk üç ayı içinde mesaneye baskı arttığı için sık idrar olur. Giderek böbreklerde süzülen kan miktarı ve dolayısı ile idrar artar. Yine gebeliğin en son ayları içinde idrar torbasına bebeğin başının yoğun baskısı ile sık sık idrara çıkılır. Ancak az az, sık sık, idrara çıkma yanı sıra ağrı, yanma gibi yakınmalar varsa gebelikte idrar yolu enfeksiyonlarının da sık görüleceği göz önünde tutularak hekim kontrolü gerekir.

9-Gebelik boyunca göğüs, karın ve kalçalarda çatlaklar oluşması normal mi?

Özellikle gebeliğin son üç ayında çoğu anne adayında gebelik hormonlarının etkisi ile cildin derin tabakasının ayrılmasından ortaya çıkar. Şişmanlarda daha fazla olur. İlk oluşumda koyu kırmızı, morumsu renkte olup doğum sonrası soluk bir renk alır. Önlemde kesin bir yöntem olmamakla birlikte cildin esnekliğini sağlayacak yumuşatıcılar yararlı olabilir.

10-Gebelikte bacaklarda varis olması normal mi?

Toplar damarın genişlemesi sonucu ortaya çıkan varis, gebelikte daha fazla görülür. Çok uzun süre ayakta kalma, sıkı korse, pantolon giyme, Yüksek topuklu yanı sıra aşırı sıcak, yorgunluk gibi dış etmenler varis oluşumunu arttırır. Ayakta kalmanın olumsuz etkisine karşın yorucu olmamak koşulu ile yürüyüşler, bacak kaslarını çalıştırarak kan akımını kolaylaştırır ve varise engel olabilir. Gün boyu, zaman zaman ayakları yükseğe kaldırarak uzanmak, parmaklar ile ayaklardan karna doğru bacaklara masaj yapmak yararlıdır.