TİPİK ERGEN İSTEKLERİ
Bu istekler bireysel farklılıklar gösterir: Bireyin kapasitesine, olanaklarına, deneyimlerine, çevre ya da kültürel yapısına bağlıdır. Ancak yinede bazı istekler tüm ergenler için belirli oranda aynılır gösterir.
Bunlar:
1- Yalnız bırakılmak ister. Eleştirilmekten,ne yapacağının söylenmesinden, arkadaş seçimine karışılmasından hoşlanmaz.
2- Kendine ait bir yerinin olmasını ister. Düş kuracağı, düşüneceği, sırlarını günlüğe yazacağı, günlük olayları düşüneceği ya da huzursuz eden coşkularla baş başa kalacağı bir yeri olsun ister.
3- Özel arkadaşlarının davet edilebileceği bir yer ister. Toplumsallaşmak; yeni deneyimler, yeni şeyler, duygular, çatışmalar ve düşünceler paylaşılacağı bir yer.
4- İletişim kurmak ister. Kişilerle coşkusal, duygusal ve fikirsel düzeyde ilişki arar.
5- Okula gitmek ister. Yalnız zihinsel başarı geliştirmek için değil, bazı temel gereksinimlerinin evden çok okulda ödüllendirilmesinden hoşlanır. Okul, akran gruplarıyla ve ebeveynden daha çok özdeşleşecek başka insanlarla ilişki kurmayı sağlar. Ayrıca aile tarafından benimsenmiş istekler ve kurallardan kurtulma olanağını bulur.
6- Diğer gençler gibi ilkeli davranış göstermek ister. Bu isteğini akran grubunda giderebilir. Bu türdeki istekler ebeveynlerle yoğun çatışmaların odak noktasını oluşturur.
7- Eğlenmek ister. Ergenin sorumlulukları, engellemeleri ve çatışmaları çocuklukta yaşadığından fazladır. Bu gerginliklerini eğlenerek gidermek ister. Bu, coşkusal stabilite ve ergenin uyumu için gereklidir (Radyo dinlemek, spor, dans vs).
8- Arzularının anlatımı için araç ister. (Pikap, radyo, araba, motosiklet vs.)
9- Anlayış, yardım ve rehberlik ister. Ergen bağımsızlık, isyankarlık ve özgürlük eğilimlerinin farkındadır ve yine bu eğilimlerinin ailesiyle arasında çatışmalara neden olacağının ve bir engel oluşturacağının da farkındadır. Bunun yanında çözümleyemeyeceği hatta anlayamayacağı pek çok sorununun olduğunu da bilir. Bunlarla başa çıkmada yardım ister, ayağını uygun bir şekilde yere basmak için rehberlik ister. Ergenin davranışlarını anlayabilme ve bu davranışları etkili bir biçimde kontrol edebilmek için ergenin neler istediğini ve gereksinmelerinin neler olduğunu çok iyi bilmeliyiz.
SONUÇ: ERGENLERLE BARIŞ İÇİNDE YAŞANABİLİR Mİ?
Bu soruya tek bir karşılık verilebilir: Evet yaşanabilir! Aslında zorunludur da. Ergenlik çatışmalarının sürüp gitmesi, gençlerle yetişkinler arasında kapatılmaz gibi görünen bir uçurumun varlığı, insanı karamsarlığa iter. Ancak ergenleri anlamak ve onlarla dayanışmak zorundayız. Eski kuşaklarla yeni kuşakların birbirinden kopmaması için tek yol vardır, o da iletişim kurmak ve sürdürmekten geçer. Bu iletişim koptuğu zaman, günümüzde olduğu gibi çalkantı ve kargaşa sürer gider. İletişime başlamak zor olsa bile, bunun sorumluluğu yetişkinlere düşer.
Her şeyden önce ergenlik ve gençlik çağının çalkantılı ve çetin bir dönem olduğunu göz önünde tutmakta yarar vardır. Ergenlik çağını bilinçli karşılayan ana, baba önemli yanlış yapmaktan sakınabilir. İlk kural, gencin tepkili ve çelişkili davranışı karşısında soğukkanlı kalabilmektedir. Gencin duygusal iniş çıkışlarına göre tutum takınan ana, baba gencin bocalamasını büsbütün arttırır. İlişkiler gerginleşir. Günlük ilişkilerde gençlerin tedirginlik, kızgınlık ve öfkeye neden olacak tutum ve davranışları olacağı önceden bilinmelidirler.
Ana babaların şunu unutmamalarında yarar vardır: Çocuklukta ana baba arasında saygı ve sevgi kurulmuşsa, ergenlik çağının çalkantısı durulduktan sonra aynı sağlıklı ilişkinin yeniden kurulması zor olmaz.
Bu dönemle ilgili olarak sıklıkla sorulan sorular şunlardır: “Normal ergenlik nedir?” ve “Ergenler bir dereceye kadar normal midir?”. Bu sorulara yanıt ararken ergenin içinde bulunduğu toplumsal ortam, aile ve akran grubu özelliklerinin göz önünde bulundurulması koşuldur. Ayrıca “ergenlik sorunu” ile “sorunlu ergen” kavramlarını da ayırt etmek gerekir.
Ergenlik çağının karmaşık ruhsal özellikleri bir arada incelenince ortaya dengesiz ve sağlıksız bir görünüm çıkmaktadır. Sinirlilik, birden tepki gösterme, öfke patlamaları, atak ve düşüncesiz davranışlar, çabuk sevinip çabuk üzüntüye kapılma, içe kapanma ile coşku arasında gidip geliş güvensizlik, kararsızlık… Bu özellikler bir erişkin kişide toplandığı zaman o kişiye duraksamadan ruh sağlığı bozuk ve uyumsuz bir kişi tanısı konabilir. Ancak ergenlik çağının ruh sağlığı ölçütleri erişkin çağın ölçütlerinden değişiktir.